Xương bánh chè có vai trò quan trọng; nó giữ chức năng chính trong hệ thống duỗi gối. Xương bánh chè bị vỡ có thể dạng gãy kín hoặc gãy hở, bởi đây là loại gãy xương nội khớp trừ khi bị gãy cực dưới.
Phục hồi chức năng sau điều trị vỡ xương bánh chè
Sau điều trị chấn thương, người bệnh cần được phục hồi chức năng sớm và đúng cách, nếu không khả năng vận động sẽ bị hạn chế.
Thế nào là vỡ xương bánh chè?
Nguyên nhân chính gây chấn thương vùng gối thường gặp nhất là do tai nạn giao thông, hoặc tai nạn trong lao động hoặc tai nạn trong sinh hoạt hàng ngày.
Xương bánh chè bị gãy có nhiều loại gãy khác nhau như: Gãy ngang, gãy dọc, gãy nhiều mảnh, gãy hình sao. Trong đó, gãy ngang là dạng phổ biến nhất.
Điều trị vỡ xương bánh chè.
Điều trị gãy xương bánh chè có 2 phương pháp là bảo tồn và phẫu thuật. Ở phương pháp bảo tồn, người bệnh được bó bột ống đùi cổ chân với gối gấp 5 – 10 độ. Trường hợp gãy xương bánh chè dạng nứt rạn, không di lệch, thường để bột từ 3 - 6 tuần. Áp dụng điều trị bảo tồn đối với người cao tuổi không còn đi đứng hoặc có bệnh nội khoa nặng kèm theo.
Sử dụng phương pháp phẫu thuật khi phần vỡ rời xa nhau quá 4 mm, bị gãy vụn khi diện khớp của các mảnh gãy khấp khểnh hoặc có mảnh rời di lệch vào khớp gối.
Như vậy, tùy thuộc tình trạng chấn thương mà lựa chọn phương pháp điều trị bảo tồn hay phẫu thuật và cũng tùy vào phương pháp điều trị mà có các chương trình phục hồi chức năng phù hợp giúp người bệnh sớm trở lại hoạt động bình thường.
Phục hồi chức năng cho người bị vỡ xương bánh chè.
Nguyên tắc chung là: Giảm đau; Tăng cường tuàn hoàn; Chống teo cơ; Chống cứng khớp; Phục hồi chức năng di chuyển cho người bệnh.
Ngay cả ở giai đoạn bất động (còn nằm trên giường bệnh) thì người bệnh đã được khuyến khích tập cơ cơ tĩnh ở trong nẹp bột, vận động cho các khớp không bị chấn thương. Sau khi bột khô người bệnh có thể đứng dây và tập đi lại với nạng và chân chịu một phận sức nặng của cơ thể.
Sau tháo bột hoặc nẹp:
- Người bệnh được giảm đau, chống co cứng khớp bằng phương pháp nhiệt điện trị liệu.
- Massage trị liệu để chống lại sự kết dính ở xung quanh sẹo mổ, xung quanh xương bánh chè, và xung quanh khớp gối.
- Tập co dỗi khớp gối từ từ, phục hồi 90% trong 6 tuần, và phục hồi hoàn toàn sau 12 tuần.
- Tập gia tăng sức mạnh cho cơ đùi với các dụng cụ hỗ trợ phụ hồi chức năng chuyên dụng.
- Tập với máy chạy bộ, máy tập leo cầu thang, xe đạp tập.
- Người bệnh trở hoạt động như bình thường sau 06 tháng.
Trong giai đoạn phục hồi chức năng sau khi tháo bột, người bệnh có thể tự thực hiện tại nhà theo hướng dẫn của các bác sĩ. Định kì đến bệnh viện để các bác sĩ thăm khám chi tiết. Người bệnh có thể sử dụng các thiết bị hỗ trợ như máy tập đi bộ, xe đạp tập thể dục, ghế massage toàn thân, máy massage… nhưng cần tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ !
